- Problem niestawiania się pacjentów na umówionych wizytach lekarskich, bez wcześniejszego odwołania, zwiększa obciążenie placówek medycznych i ogranicza innym pacjentom dostęp do leczenia.
- Dzięki odwołaniu wizyty termin nie przepadnie, bo szansę na skorzystanie z niego zyska inny pacjent.
- W odpowiedzi na rosnący problem niepowiadamiania placówek o rezygnacji z wizyt – NFZ oprócz wysyłania SMS-ów z przypomnieniem o wizycie, dołączył do kampanii społecznej „Odwołuję. Nie blokuję”.
Skalę problemu pokazują poniższe liczby:
- W okresie od stycznia do sierpnia 2024 roku w Polsce odnotowano łącznie 22 miliony wizyt lekarskich, a nie doszło do skutku prawie milion z nich (dokładnie 982 tysiące), co stanowi 4,5% wszystkich wizyt.
- W 2023 roku na umówione wizyty nie stawiło się aż 1,3 miliona pacjentów, a wg najnowszych prognoz liczba nieodwołanych wizyt w 2024 roku może sięgnąć nawet 1,5 miliona.
- W Wielkopolsce rocznie przepada nawet do 90 tysięcy terminów.
Warto dodać, że powyższe dane dotyczą jedynie świadczeń z zakresu: ortopedii i traumatologii, kardiologii, endokrynologii i onkologii.
Przyczyny
Pacjenci nie informują o rezygnacji z wizyty u specjalisty z różnych powodów. Nie zawsze mają świadomość, jak ważne jest poinformowanie o nieobecności. Bywa, że rejestrują się jednocześnie
w kilku placówkach, rezerwują terminy na zapas lub zapominają o nadchodzącej konsultacji. Nie zawsze winni są jednak wyłącznie pacjenci – problem może leżeć też po stronie placówek, np. kiedy infolinia jest zajęta lub brak jest specjalnego kanału komunikacyjnego (numer telefonu, adres e-mail), na które można wysłać wiadomość o odwołaniu wizyty.
Skutki
Lekarze przygotowując się do wizyt angażują swoje zasoby czasowe i organizacyjne, a gdy pacjent nie przychodzi – zasoby te zostają zmarnowane. Każda wizyta, która nie została anulowana to realne straty dla placówek medycznych. Już teraz zmagają się one z brakiem personelu i napiętymi grafikami,
a nieodwołane wizyty dodatkowo je obciążają. Na skutek tego pacjenci muszą dłużej czekać na dostęp do specjalistów. Zmarnowany czas i niewykorzystane zasoby finansowe wpływają na ogólną efektywność systemu ochrony zdrowia.
Przypomnienia SMS
Aby ułatwić pacjentom zarządzanie wizytami, NFZ wysyła SMS-y z przypomnieniem o konsultacji
u specjalisty, badaniu czy hospitalizacji (w 2023 r. wysłano blisko 12 milionów takich wiadomości). Przypomnienie dotyczy wizyt pierwszorazowych z zakresu 40 świadczeń m.in.: kardiologii, ortopedii, operacji jaskry, endoprotezoplastyki, gastroskopii, kolonoskopii, tomografii komputerowej, rezonansu magnetycznego. Pacjent otrzymuje wiadomość SMS kilka dni przed terminem, co w razie konieczności pozwala na szybkie odwołanie.
„Odwołuję. Nie blokuję”
W przypominaniu o potrzebie odwoływania wizyt i badań kluczowa jest edukacja, dlatego NFZ, oprócz wysyłania SMS-ów, dołączył do kampanii społecznej „Odwołuję. Nie blokuję”. Jej celem jest uświadamianie pacjentów o tym, jak duże znaczenie ma zgłaszanie rezygnacji z terminu, na który nie mogą przyjść.
Organizatorzy akcji w swoich materiałach edukacyjnych prezentują kartę dobrych praktyk dla pacjentów:
- najprostszym sposobem jest zapisanie terminu w kalendarzu lub telefonie i ustawienie przypomnienia na tydzień oraz dzień przed planowaną wizytą,
- jeśli okaże się, że Pacjent nie ma potrzeby lub nie może dotrzeć na konsultację, badanie
czy zabieg – powinien odwołać je jak najszybciej, - już podczas umawiania wizyty należy dowiedzieć się, jakie formy odwołania są dostępne
w danej placówce (np. telefonicznie, za pomocą e-maila, SMS, aplikację pacjenta), - zwykle najszybciej można dodzwonić się do przychodni po porannym ruchu, dlatego zaleca się robić to np. po godz. 11,
- jeśli nie ma innej możliwości, wizytę należy odwołać osobiście w rejestracji danej placówki.