„W przyszłym roku oszczędności dotkną każdego mieszkańca miasta i gminy Szamotuły”

O tym, że w przyszłym roku prawdopodobnie nie będzie Dni Szamotuł i kilku innych cyklicznych imprez wie już większość mieszkańców. Okazuje się, że zagrożone są również takie inicjatywy jak Budżet Obywatelski. Poniżej ciekawy tekst burmistrza, opublikowany w najnowszym „Informatorze Miasta i Gminy Szamotuły”. Czy Szamotuły rzeczywiście wiążą koniec z końcem?

Drodzy Mieszkańcy!
Sytuacja samorządu, w Szamotułach również, nie jest łatwa. Przez kilka tygodni intensywnie pracowaliśmy nad najważniejszym dla mieszkańców rocznym planem finansowym. Kilka dni temu przekazałem Radzie Miasta i Gminy gotowy projekt budżetu na 2020 rok.

Jest to dokument, który wskazuje ile pieniędzy i na co przeznacza się w naszej gminie. W przyszłym roku dysponować będziemy kwotą niespełna 160 mln zł. To bardzo duży, rekordowy budżet Szamotuł. Spora część tych pieniędzy przekazywana jest z budżetu Państwa na realizację tzw. zadań zleconych, szczególnie dotyczy to oświaty i opieki społecznej. Te dwa obszary pochłaniały zwykle około 50% naszych pieniędzy. Tym razem to prawie 70% budżetu. Niestety, wszystkie wydatki bieżące osiągną w przyszłym roku poziom prawie 145 mln. W zasadzie zadania zlecane naszej gminie powinny być pokrywane w 100% z budżetu Państwa. W przypadku zadań oświatowych niestety tak nie jest. Koszt ustawowych regulacji Rządu związanych ze szkołami spadają na samorządy lokalne tj. miasta i gminy. Nigdy nie otrzymywaliśmy od Państwa pełnego pokrycia na utrzymanie szkół, ale nigdy też nie było ono na tak niskim poziomie jak obecnie. A przecież oświata to zadanie WŁASNE PAŃSTWA, a nie samorządu. „Na szczęście” brakujące środki możemy uzupełniać z własnej kasy, co też od lat czynimy dla dobra naszych dzieci. Takiego „szczęścia” nie mamy – niestety – w przypadku gospodarowania śmieciami, które są zadaniem WŁASNYM SAMORZĄDU (czyli gminy). Tutaj koszty, które z roku na rok rosną MUSZĄ pokrywać wyłącznie nasi mieszkańcy płacąc za wywóz, a Gminie nie wolno dokładać z innych środków budżetowych na pokrycie kosztów związanych ze śmieciami. Kolejne bolesne zmiany dotyczące odpadów czekają nas w 2020 roku. Wynikają one bezpośrednio z wejścia w życie nowej ustawy, która obowiązuje od września tego roku.

Żeby lepiej zobrazować zasady budżetowe samorządu często porównuję go do naszego gospodarstwa domowego. Jednak przy tworzeniu planu finansowego na 2020 rok porównanie to jest nieco trudniejsze. Kiedy w budżecie domowym brakuje pieniędzy na „przeżycie” można zrezygnować z nowych zakupów, czyli inwestycji (np. kupna TV, nowego auta, komputera czy smartfona) i można jakoś związać koniec z końcem. W budżecie gminy nie jest to takie proste, ponieważ ogromne, systematycznie rosnące wydatki „na życie” (czyli wydatki bieżące) muszą być skorygowane pieniędzmi właśnie z tego obszaru. Portfel gminy jest podzielony na wiele szufladek i nie można dowolnie przekładać pieniędzy z jednej szufladki do drugiej. Szczególne zasady, regulowane ustawowo, obowiązują w szufladce z pieniędzmi na wydatki bieżące i szufladce na wydatki majątkowe, czyli na inwestycje. Tu musi być zachowana RÓWNOWAGA. W związku z tym, ewentualna rezygnacja z nowego zakupu lub inwestycji nie rozwiązuje problemu braku środków po stronie wydatków bieżących – czyli wydatków „na życie”. Są to ustalone prawem zasady finansowe, których musimy przestrzegać, i które są kontrolowane przez REGIONALNĄ IZBĘ OBRACHUNKOWĄ w trakcie ustalania budżetu na kolejny rok.

Dlatego w 2020 roku oszczędności dotkną wszystkich instytucji samorządowych z Urzędem Miasta i Gminy na czele. Zauważalne będzie to również dla każdego mieszkańca naszego miasta i gminy. W projekcie budżetu jaki przedstawiłem Radzie nie ma pozycji, do których byliśmy przyzwyczajeni, a niektóre zostały mniej lub bardziej ograniczone. Z bólem serca usunięte zostały Dni Szamotuł, Dożynki, Plener Rzeźbiarski i szereg innych zdarzeń, które wpisywały się w scenariusz stałych wydarzeń szamotulskiego samorządu od wielu lat. Myślimy o cykliczności niektórych imprez (np. dwuletniej), ale te decyzje będą zapadać przy tworzeniu budżetu na 2021 rok. Pod wielkim znakiem zapytania na 2021 rok znajduje się Budżet Obywatelski i Fundusz Sołecki. Ponieważ odbyły się już konsultacje społeczne do Budżetu Obywatelskiego oraz podjęto już uchwały w Radach Sołeckich dot. Funduszy, w przyszłym roku te zadania będą zachowane. Nasze wsparcie dla klubów sportowych i organizacji również uległo zmniejszeniu w przedstawionym przeze mnie projekcie. Wspomniane wcześniej jednostki samorządowe zobowiązałem do bezwzględnego przestrzegania ograniczonych planów finansowych i oszczędnego funkcjonowania. Dotyczy to zużycia prądu, wody, materiałów biurowych, delegacji, wyjazdów służbowych, polityki kadrowej i wielu innych obszarów. Tak zbudowany projekt budżetu na przyszły rok pozwala na przysłowiowe „związanie końca z końcem”.

Dlatego zwracam się do mieszkańców naszego miasta i gminy, od tych najmłodszych (przedszkolaków) do tych najstarszych (seniorów) z prośbą o zrozumienie i pomoc w tych niełatwych czasach. Dbajmy o nasz wspólny majątek jakim jest drzewo, ławka, plac zabaw, siłownia, lampa, rower miejski, trawnik i wszystko to co nas otacza. Każda złotówka wydana przez samorząd jest złotówką z naszej własnej kieszeni. Miasto i gmina Szamotuły pięknieje i rozwija się. Mówię to z pełną odpowiedzialnością, opierając się na opiniach tych, którzy chcą to widzieć i tych, którzy patrzą na nas z dalszej perspektywy. Zdaję sobie jednocześnie sprawę, że jest wiele obszarów, które wymagają nakładów finansowych. Tam gdzie można sięgamy po fundusze zewnętrzne, aby przy pomocy unijnych pieniędzy zrobić jak najwięcej. Zapewniam Państwa, że ja, Rada Miasta, pracownicy Urzędu i jednostek samorządowych robimy wszystko co w naszych kompetencjach i siłach, aby nasze miasto i wioski mogły się rozwijać i być coraz piękniejsze. Wbrew niektórym krzywdzącym opiniom, nasza praca nie polega na parzeniu i piciu kawy, choć ta jest bardzo przydatna w konstruktywnym procesie myślowo-decyzyjnym lub, po prostu – jako wzmocnienie podczas pełnienia niełatwej przecież służby samorządowej.

Mam nadzieję, że kolejne decyzje podejmowane w Warszawie będą działały na korzyść miast i gmin i pozwolą na rozwój oraz wyjście z tej trudnej sytuacji w jakiej się znaleźliśmy. Z budżetem na przyszły rok musimy sobie poradzić. W końcu My Wielkopolanie znani jesteśmy z tego, że potrafimy skutecznie gospodarować w każdych warunkach.