Szpital Powiatowy w Szamotułach dba o jakość i bezpieczeństwo żywienia pacjentów, nad którymi czuwa zespół specjalistów. Jadłospisy są przygotowywane przez dietetyka mgr Aleksandrę Kotlarz-Woźniak, a posiłki realizuje zewnętrzna firma cateringowa. Ich jakość, temperatura i zgodność z wytycznymi są następnie monitorowane przez szpitalnego dietetyka. W związku z ostatnimi kontrowersjami dotyczącymi żywienia pacjentów z cukrzycą przeprowadziliśmy wywiad z mgr Aleksandrą Kotlarz-Woźniak.
Pyt. Jakie są najważniejsze elementy diety w cukrzycy?
A.K.W.: Cukrzyca jest chorobą przewlekłą, w leczeniu której farmakoterapia jest tak samo ważna jak zmiana stylu życia, czyli odpowiednie jedzenie, aktywność fizyczna, na tyle ile to jest możliwe, mała ilość stresu w życiu, odpowiednia ilość snu czy prawidłowe nawodnienie. W cukrzycy stosujemy dietę o tzw. niskim indeksie glikemicznym, tak najczęściej o tym mówimy. Warto jednak podkreślić, że mamy dwa ważne terminy: indeks glikemiczny i ładunek glikemiczny.
Pyt. Na czym polega różnica między tymi pojęciami?
A.K.W.: Indeks glikemiczny mówi o tym, jak jeden produkt np. banan podnosi poziom glukozy we krwi. Ładunek glikemiczny mówi z kolei o tym, jak połączenie produktów wpływa na poziom glukozy we krwi, np. kanapka z serem żółtym, masłem i pomidorem. Mało kiedy w ciągu dnia jemy tylko jeden osobny produkt, raczej jemy dania, więc dla osób chorujących na cukrzycę ważniejszy jest ładunek glikemiczny, a nie indeks.
Pyt. Czy pacjenci chorujący na cukrzycę muszą jeść produkty łatwostrawne?
A.K.W.: Często spotykam się też podczas rozmów z pacjentami z przekonaniem, że przy cukrzycy musimy jeść dania lekkie i gotowane. Wręcz przeciwnie! Rozgotowane dania podniosą glukozę. Przy cukrzycy nie musimy bać się dania, które jest podsmażone, czy ma sporą ilość surowych warzyw. Posiłki w cukrzycy zawsze rozpatrujemy jako całość: czyli ile tego mięsa, ile tych ziemniaków, ile warzyw, ile tłuszczu zostało użyte do przygotowania. Odpowiednie proporcje tych wszystkich składników wpływają na dobry poziom glukozy we krwi.
Pyt. Jakie wskaźniki pomagają ocenić efektywność diety u pacjentów z cukrzycą?
A.K.W.: Kolejną rzeczą, na którą chcę zwrócić uwagę przy leczeniu cukrzycy, jest parametr, który badamy z krwi – hemoglobina glikowana. Jest to świetny wskaźnik, pokazujący, czy pacjent konsekwentnie trzyma się zaleconego leczenia (leki + aktywność fizyczna + dieta itp.) na przestrzeni ostatnich miesięcy.
Pyt. Jakie wyzwania napotyka Pani jako dietetyk przy dostosowywaniu diety dla pacjentów z cukrzycą?
A.K.W.: Cukrzycę jak każdą chorobę trzeba rozpatrywać bardzo indywidualnie, bo to co mówią ogólne zalecenia u większości osób mogą się sprawdzić, a będzie część pacjentów u których będzie trzeba trochę to menu przeorganizować. To co też zauważam, jako praktykujący na codzień dietetyk, że mimo jednak poszerzającej się wiedzy i działań Ministerstwa Zdrowia w sprawie żywienia w szpitalach brakuje w całej Polsce dość mocno edukacji żywieniowej u pacjentów prowadzonych przez wykwalifikowanych dietetyków. Wszystko co powiedziałam powyżej na temat żywienia w cukrzycy dotyczy pacjentów chorujących wyłącznie na cukrzycę. U osób z dodatkowymi chorobami sposób żywienia w różny sposób może się zmienić, w zależności od tego jakie są choroby współistniejące. W Szpitalu Powiatowym w Szamotułach funkcjonuje program ,,Dobry posiłek w szpitalu”, który wzbogaca potrawy o produkty wysokiej jakości, a same dania są bardziej kolorowe, smaczniejsze i zróżnicowane. Posiłki oraz diety są prezentowane codziennie na specjalnie stworzonej stronie internetowej https://szamotuly.med.pl/strona/pilotaz-dobry-posilek-w-szpitalu. Celem szpitala jest zapewnienie pacjentom diety dopasowanej do ich potrzeb zdrowotnych, a także edukowanie ich w zakresie prawidłowego odżywiania.