Ashwagandha to niewielki krzew, który preferuje klimat tropikalny i subtropikalny. W Polsce nie występuje, ale można go spotkać w Indiach, Chinach, Iranie, Bangladeszu i na Sri Lance. Przystosował się do niewielkich opadów deszczu, wysokich temperatur i suszy. Przemysł zielarski zainteresował się korzeniem witanii ospałej, który obfituje w cenne substancje. Ashwagandha w ostatnich latach zyskała spore zainteresowanie ze względu na swoje właściwości adaptogenne. Czy jej suplementacja może powodować zawroty głowy?
Co charakteryzuje adaptogeny?
Termin adaptogeny przeniknął już na dobre do środków masowego przekazu. Nie każdy jednak rozumie, co oznacza. Kryją się pod nim wyjątkowe rośliny o właściwościach przystosowawczych, które pomagają człowiekowi lepiej radzić sobie ze stresem. Ich suplementacja wspiera odzyskanie stanu wewnętrznej równowagi. Warto zaznaczyć, że wszystkie adaptogeny łączy brak właściwości toksycznych, odurzających i uzależniających. Przyjmowanie ich uchodzi zatem za bezpieczne.
Adaptogeny – wsparcie dla robotników, astronautów i olimpijczyków
Początkowo adaptogeny miały wspomóc siły witalne górników i kierowców ciężarówek. Podawano je robotnikom, aby przyczyniły się do poprawy ich wydajności w pracy. Z czasem wykorzystano ich potencjał, włączając te wyjątkowe zioła do diety sportowców, którzy przygotowywali się do startu w olimpiadzie w Monachium w 1972 roku. W przypadku kosmonautów adaptogeny łagodziły stres odczuwany na orbicie okołoziemskiej.
Ashwagandha jako naturalny sposób na stres
Dziś ashwagandha cieszy się dużą popularnością wśród osób, które odczuwają nasilony i przewlekły stres. Wspiera bowiem odzyskanie równowagi emocjonalnej. Wielu z nas codziennie martwi się pracą, związkiem, galopującą inflacją i wieloma innymi sprawami. Problemów nie udaje się rozwiązać, przez co podwyższony poziom kortyzolu utrzymuje się przez dłuższy czas. Skutkuje to spadkiem odporności, pogorszeniem pamięci, koncentracji i dysregulacją emocjonalną. Coraz więcej osób z powodu stresu nie potrafi zmrużyć oczu i skarży się na zaburzenia nastroju.
Witania ospała sama doświadcza stresu fizjologicznego spowodowanego długotrwałą suszą. Trudne warunki życia sprawiły, że krzew wykształcił własne mechanizmy przystosowawcze. Zaczął wytwarzać substancje, dzięki którym neutralizuje wolne rodniki. Nie pozwala im zatem na uszkodzenie struktur komórkowych – białek, lipidów i kwasów nukleinowych. Wspomniane związki chemiczne o właściwościach antyoksydacyjnych mogą z powodzeniem zostać wykorzystane u ludzi.
Zauważono, że ashwagandha wykazuje właściwości tonizujące i uspokajające, dlatego wspiera zdrowy sen. Wspomaga też pamięć, koncentrację i logiczne myślenie. Jej suplementacja pośrednio może przyczynić się do poprawy nastroju.
Ashwagandha a zawroty głowy – z czego wynikają?
Choć ashwagandha jest adaptogenem, co oznacza, że nie wykazuje właściwości toksycznych, odurzających i uzależniających, może powodować nieprzyjemne dolegliwości. W tym miejscu należy wymienić m.in. zawroty głowy. Nie oznacza to jednak, że roślina nam szkodzi. Wrażliwość na zioła stanowi cechę osobniczą. Każdy z nas inaczej reaguje na witanię ospałą.
Przypuszcza się, że zawroty głowy przy suplementacji ashwagandhy wynikają z reakcji Herxa. Dochodzi do niej, gdy organizm usuwa nagromadzone toksyny. Szkodliwe substancje pochodzą z zanieczyszczonego środowiska, wody, pożywienia, kosmetyków i leków. Niektóre powstają w wyniku uszkodzenia struktur komórkowych (białek, lipidów i kwasów nukleinowych) przez wolne rodniki. Do wspomnianego zdarzenia dochodzi w sytuacjach stresowych.
W pewnym momencie organizm musi pozbyć się szkodliwych substancji pochodzenia egzo- i endogennego. Wspomniany proces stymuluje witania ospała. Detoksykacji, oprócz zawrotów głowy, mogą towarzyszyć takie objawy jak mdłości, nudności, nadmierne pocenie i problemy z koncentracją. Warto wówczas zmniejszyć ilość spożywanej ashwagandhy i dbać o odpowiednie nawodnienie organizmu. Jeśli dokuczliwe dolegliwości nie ustąpią, zaleca się zmianę adaptogenu na inny.
Reasumując, kiedy suplementowana jest ashwagandha, zawroty głowy stanowią naturalne zjawisko, które najczęściej wynika z detoksykacji organizmu. Nie stanowi zatem powodu do niepokoju. Gdy szkodliwe substancje zostaną usunięte, wszystko powinno wrócić do normy.